संगणक म्हणजे काय?

                  संगणकाला इंग्लिश मध्ये कॉम्प्युटर (Computer) असे म्हणतात. 'Computer' हा शब्द 'compute' (कोम्प्युट) या इंग्लिश क्रिया पदा पासून बनला आहे. COMPUTER म्हणजे आकडे मोड़ किवा गणना करणे.५० वर्षा पूर्वी जेव्हा कॉम्प्युटर या शब्द प्रचलित झाला तेव्हा संगणक या यंत्राचा वापर मुख्यत आकडे मोड़ करण्यासाठीच केला जात असे, परन्तु दिवसोंन दिवस या यंत्रात अनेक सुधारणा होत गेल्या व अलीकड़े संगणकाचा वापर तर अनेक प्रकारे होवू लागला आहे. उद. माहिती पाठवणे तिचे वर्गीकरण करणे इतकेच नाही तर ध्वनी निर्मिती,चित्रीकरण अन्य असख्य कामासाठी संगणकाचा वापर होवू लागला आहे. थोडक्यात सांगायचे झाले तर संगणक हे माहिती स्वीकारणार दिलेल्या सूचना नुसार माहिती प्रक्रिया करून अचूक उत्तर देणारे वेगवान इलेक्ट्रोनिक्स यंत्र आहे.

संगणकाचा इतिहास

आपल्या प्राथमिक शिक्षणात अंक मोजणी आपण शकलो आहोत त्याच्यासाठी आजही मणि लावलेल्या पाटयाचा उपयोग करतात . प्राचीन काळी चीन मध्ये अंक मोजणी साठी बँबिलोनियन संस्कृतीत " अबँकस " (ABACUS) या यंत्राचा उपयोग केला जात होता .१८७१ साली चार्ल्स बँबेज याच्या गणन यंत्रात अमुल्याग्र बदला घडून आले या यंत्राला सुचानाचा संच पुरविता यायचा स्मरण शक्ति व उत्तरांची छपाई करण्याची सोय ही या यंत्राची वैशिष्टे होती या यंत्राचे नाव अनोलिटिल इंजिन असे होते . १८८० साली डॉ. हर्मन होलेरिथ या अमेरिकन शास्त्रद्याने पंचड़कार्ड प्रणालीचा शोध लावला .या प्रनालित कोणते ही काम वेगात पार पड़ता येवू लागले . त्यानीच पुढे आईबीएम कंपनी ( इंटरनेशनल बिज़नेस मशीन ) सुरु केली . १९४७ साली अमेरिकेतील हावर्ड विद्यापीठ व आईबीएम या कंपनी ने सयुक्त जगातील पहिला इलेक्ट्रानिक्स संगणक तयार केला .त्याचे नाव इलेक्ट्रानिक्स नुम्रिकल ईंटेग्रेटर एंड कैलकुलेटर असे होते . १९४७ साली भोतिक्शास्त्रत क्रांति होवून ट्रान्झीस्टर शोध लागला. १९५९ साला पासून कॉम्प्युटर मध्ये ट्रान्झीस्टर सर्किटचा वापर होवू लागला आहे . तेच आजचे संगणक आहे .संगणक फ़क्त १ किवा 0हेच अंक समजू शकतो .

Bit -Single Binary Digit (1 or 0) Byte 8 bits
Kilobyte (KB) 1,024 Bytes or » 8192 bits
Megabyte (MB) 1,024 Kilobytes
Gigabyte (GB) 1,024 Megabytes
Terabyte (TB) 1,024 Gigabytes 

Petabyte (PB) 1,024 Terabytes
Exabyte (EB) 1,024 Petabytes or » 1048576 TB 1073741824 GB 

संगणकाचे उपयोग

१)    गणिती सूत्र किती ही अवघड असले तरी योग्य सूचना दिल्यास संगणक ते चटकन   सोडवतो त्याच त्याच प्रकारच्या गणन करण्यात संगणक तरबेज आहे.

२)    संगणकामध्ये अती प्रचंड प्रमाणात माहिती संग्रहित करुण ठेवता येते या संग्रहित करुण ठेवलेल्या माहिती मधून एखादी माहिती आपल्याला पाहिजे असेल तर लगेच सगणक आपल्या समोर ठेवतो.

३)    संगणकाचा उपयोग करुण आलेख, आकृत्या, आलेख तसेच रंगीत चित्र सुलभ पणे काढता येतात

४)    कोणत्या ही क्लिष्ट सहाय्याने काढून ते वेगवेगळ्या कोनातून कसे दिसेल हे संगणकाच्या मदतीने पाहु शकतो.

संगणकाचे प्रकार

v संगणकाचे प्रकार

1      सुपर संगणक

2     मेनफ्रेम संगणक

3     मिनीकंप्यूट

4     मायक्रो कॉम्प्यूटर

1)           सुपर संगणक हा सर्वात शक्तिशाली संगणका मधील प्रकार आहे. हा संगणक विशिष्ठ मोठ्या सस्थे मध्ये वापरला जात. उदा. अवकाश शोध मोहिम वर कण्ट्रोल ठेवण्यासाठी नासा ही सस्था या प्रकारच्या संगणकाचा वापर करते.

2)     मेनफ्रेम संगणक:-
          हा वातानुकूलक जागेत वापरला जातो. डाटा सग्रहित करण्यासाठी ह्या प्रकारच्या संगणकाचा वापर केला जातो. उदा.विमा कंपनी

3)     मिनी संगणक: -  मिनी संगणक: लघु उद्योग आणि कंपन्यांद्वारे मिनिकॉम्पुटर्स वापरली जातात. मिनीकंप्युटरला "मिड्रेंज कंप्यूटर्स" असेही म्हणतात. हे लहान मशीन आहेत आणि सुपर-संगणक आणि मेनफ्रेम म्हणून डेटा स्टोरेज क्षमता म्हणून नसलेल्या डिस्कवर समायोजित केली जाऊ शकतात. हे संगणक एकाच वापरकर्त्यासाठी डिझाइन केलेले नाहीत. मोठ्या कंपनी किंवा संघटनांच्या वैयक्तिक विभाग विशिष्ट उद्देशांसाठी मिनी-संगणक वापरतात. उदाहरणार्थ, उत्पादन विभाग काही उत्पादन प्रक्रियेचे निरीक्षण करण्यासाठी मिनी-संगणक वापरू शकतो.

4)     मायक्रो कॉम्प्यूटर :- डेस्कटॉप संगणक, लॅपटॉप, पर्सनल डिजिटल सहाय्यक (पीडीए), टॅब्लेट आणि स्मार्टफोन सर्व प्रकारचे मायक्रोकॉम्प्यूटर आहेत. सूक्ष्म-संगणक मोठ्या प्रमाणावर वापरले जातात आणि वेगाने वाढणार्या संगणकांवर. हे संगणक इतर तीन प्रकारच्या संगणकांमध्ये स्वस्त आहेत. मायक्रो-कॉम्प्यूटर्स विशेषतः मनोरंजन, शिक्षण आणि कार्य उद्दीष्टांसारख्या सामान्य वापरासाठी डिझाइन केलेले आहेत. डेल, ऍपल, सॅमसंग, सोनी आणि तोशिबा या मायक्रो-कॉम्प्यूटरचे सुप्रसिद्ध उत्पादक आहेत.